مددکاری اجتماعی؛ حرفه ای که تمام پتانسیل خود را وقف کمک به افراد جامعه کرده است
نویسنده: سید ناصر شهبازی؛ کارشناس (مددکار) اورژانس اجتماعی
درباره حرفه مددکاری اجتماعی: در واقع همه انسانها در زندگی گاهی دچار مشکلاتی میشوند که با بهرهگیری از منابع و توانایی خود مشکلات را حل میکنند و یا در موقعی که نتوانند خود مشکلات را حل کنند از خانواده ، اقوام یا دوستان کمک میگیرند تا آنان در صدد رفع آن نیاز و مشکل کمک کننده باشند.
درباره حرفه مددکاری اجتماعی
حال سوال اینجاست که فردی که دچار مشکل است و شرایط به گونهای باشد که نتواند از کمک نزدیکان خود بهره ببرد باید چه کاری انجام بدهد؟
آیا باید در دل آن مشکل غرق شود یا به طور کلی آن نیاز ، فرد را زمین گیر کند.
برای مثال گاهی میبینیم افرادی در بیمارستان بستری شده اند و خانوادههای آنها تا حدودی توانایی پرداخت هزینه بستری را ندارند یا میبینیم بین دو نفر به دلیل اختلافاتی دعوای صورت گرفته است یا بین خانواده ها اختلافات شدید وجود دارد و…
آیا شخصی یا اشخاصی یا ارگانی وجود دارد ! که به این موارد رسیدگی کند یا نهاد های در بخشهای دولتی و خصوصی وجود دارد که به این موارد رسیدگی کنند؟
در جواب این سوالات می توان به بقین گفت نهاد یا سازمانی وجود دارد که در این راستا فعالیت کند ولی مهترین آنها مددکاران اجتماعی هستند
که تمام وقت خود را وقف این کار کرده اند ، در واقع بر اساس وظایفی که برای آنها تعریف شده است ،آنان مسئول رسیدگی به این موارد هستند.
برای مثال در بیمارستان واحد مددکاری نظاره گر بر وضعیت اقشار کم درآمد می باشد تا چنانچه نیاز به تخفیف یا ارجاع باشد سریعا اقدامات لازم صورت گیرد تا این افراد دغدغه کمتری در خصوص هزینه بیمارستان داشته باشند و موارد تقریبا مشابه در ادارات دیگر که چنین کارهایی انجام می دهند مانند:
اورژانس اجتماعی ۱۲۳،واحد مددکاری نیروی انتظامی و کمیته امام خمینی (ره) و …
حال که با اسم مددکار یا مددکار اجتماعی آشنا شدیم بد نیست به صورت علمی تعریف و وظایف و شعار این رشته یا شغل را بشناسیم :
مددکار اجتماعی حرفه ای است مبتنی بر علم و دانش ، اصول ، مهارت ، روش ها که هدف از آن کمک به افراد ، گروهها و جوامع است تا بتوانند با تکیه بر توانایی و امکانات موجود برای حل مشکل یا رفع نیاز خود اقدام کنند و به استقلال و رضایت خاطر دست یابد.
در واقع مددکاری اجتماعی بر اصولی معتقد است که شعار تمام مددکاران جهان می باشد.
از جمله این اصول می توان به :
اصل پذیرش ، اصل رازداری ، اصل فردیت ، اصل همدردی ، اصل مشارکت ، اصل رابطه حرفه ای و اصل خودشناسی مددکاری را نام برد.
شغل مددکاری بسیار مقدس می باشد در واقع الگوی تمام مددکاران ایران زمین و حتی خیلی از مددکاران جهان حضرت علی (ع) می باشد به همین سبب این حرفه را میتوان از سیره امامان و پیامبران دانست زیرا کمک کردن و دستگیری از نیازمندان را یک وظیفه می دانستند ،
حضرت علی (ع) بزرگترین مددکار عالم توجه خاصی به این موضوع داشته بود.
همانگونه که گفته شد حرفه مددکاری اجتماعی در اکثر مشاغل وجود دارد از جمله مشاغلی را که می توان نام برد:
سازمان بهزیستی ، نیروی انتظامی ، کمیته امداد امام خمینی (ره) ، مراکز درمانی و بیمارستان ها ، آموزش و پرورش و مراکز خصوصی و دولتی و…
که این مهم اهمیت و اعتبار این حرفه را می رساند.
یک مددکار اجتماعی با حضور و فعالیتش در جامعه میتواند خیلی از آسیبهای اجتماعی را شناسایی کرده و آنها را با برنامه ریزی دقیق از طریق آموزش ، پیشگیری و پیگیری کاهش داد.
حرفه مددکار ی اجتماعی از طریق
*آگاهی دادن به جامعه
*همبستگی و انسجام در جامعه
*پیشگیری در جامعه
میتواند باعث ثبات در آن جامعه شود و در واقع اگر یک مددکار بخواهد این ثبات را به وجود آورد باید میزان مقاومت آن جامعه را نسبت به مسائل مربوط به آن جامعه بسنجد و عوامل را بررسی کند تا بتواند بهترین راه حل ممکن را پیشنهاد بدهد.
همچنین جامعه باید پذیرای نقش مددکاری اجتماعی باشد و به این حرفه مقدس اعتماد کند ، برای بدست آوردن این اعتماد مددکاران باید سطح علم و آگاهی خود را بالا ببرند تا بتوانند نقش مفید تری را در جامعه ایفا گر باشند.
در نهایت پیشنهاد برای انجمن مددکاری اجتماعی ایران دارم
شغل یا رشته مددکاری در کشور ما به آن گونه که شایسته می باشد برای مردم جامعه شناخته شده نیست.
خیلی از مردم جامعه در شهر ها و روستا های کوچک تر آشنایی خاصی از شغل مددکاری ندارند در صورتی که مددکاران در تمام زمینه ها پیش گام می باشد و هر جایی که حرف از کاهش و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و رفاه اجتماعی باشد همیشه حضور داشتند.
ولی متاسفانه این حرفه همیشه مظلوم واقع شده است.
پیشنهاد می کنم که تمام مددکاران ایران در تمام مشاغل از یک نوع فرم لباس خاص که بیانگر شغل مددکاری باشد استفاده کنند تا مشخصه خوبی برای شناسایی مددکاران اجتماعی از طریق لباس فرم مثل پرستاران یا آتش نشان ها و … برای مردم جامعه باشد
زیرا این امر کمک به معرفی بهتر مددکاران اجتماعی در جامعه می کند و همچنین جایگاه و اعتبار این حرفه را هم بالا تر می برد.
در واقع شاید چنین امری کاری ناممکن یا سخت باشد ولی با یک برنامه ریزی دقیق و منسجم می توان به آن دست یافت.
همانگونه که تمام مددکاران در کشور ما دارای یک سرود ملی واحد و یک سوگند نامه و یک هدف مشترک می باشند،
پس زیبا و پسندیده است که مددکاران اجتماعی در تمام مشاغل خود از یک فرم لباس که بیانگر نقش مددکاران اجتماعی است استفاده کنند تا برابری و یکپارچگی و اتحاد را در این حرفه نشان دهد.